مقدمه: در چرخه انتقال بیماری لیشمانیوز جلدی (سالک) انسان، جوندگان و پشه های خاکی نقش دارند. برای مبارزه با این بیماری بهسازی محیط، جونده کشی و سمپاشی ناقل هر کدام به تنهایی در مناطق مختلف کشور ایران و همچنین در سایر نقاط جهان مورد استفاده قرار گرفته است. از آنجا که در حال حاضر واکسن موثری برعلیه این بیماری وجود ندارد، استفاده توام از چند روش مبارزه قابل بررسی است. هدف: ارزیابی استفاده از روش تلفیقی مبارزه با بیماری (بهسازی محیط، جونده کشی و سمپاشی ناقل). روش اجرا: این مطالعه بصورت مداخله ای انجام گرفت و پس ازشناسایی اکوسیستم محیط اطراف حرم مطهر امامزاده، نسبت به ایجاد پوشش گیاهی کاج تا شعاع 100 متری اطراف حرم، اصلاح درهای ورودی حرم مطهر، حذف مکان آبگیری و انباشت زباله به همراه طعمه گذاری جوندگان تا شعاع 2 کیلومتری اطراف حرم و سمپاشی ناقلین در اماکن داخلی حرم مطهر اقدام شد. یافته ها: میزان بروز بیماری در بین زائرین حرم مطهر درسال 1374 (قبل از مداخله) 3.7% بود که در سال 1375 (پس از انجام مداخله) به یک هفدهم و یکسال پس از آن به یک دوازدهم تقلیل یافت.نتیجه گیری: توصیه می شود درمبارزه با بیماری لیشمانیوز جلدی روش تلفیقی (بهسازی محیط، جونده کشی و سمپاشی) به همراه آموزش افراد در معرض خطر مورد استفاده قرار گیرد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

یکی از ویژگی های فضایی محله ها، نواحی و مناطق شهری و حتی روستایی کشورمان برخورداری از عناصر شاخص مصنوع بویژه از نوع مذهبی در بافت هایشان است. این عناصر به مرور زمان به دلایلی چند، رو به فراموشی رفته اند. این در حالی است که ایرانیان با توجه به جهان بینی و فرهنگ خود، به حضور چنین فضاهایی وابسته هستند. این فضاها در گذشته روابط تعاملی و موثری با پیرامون خود داشته اند که می توانند در آینده نیز داشته باشند. حصول بدین امر از طریق مساله یابی تضادهای موجود و تدوین راه حل های برخورد با آن، با اتکا به نوعی برنامه ریزی عقلایی اجتناب ناپذیر و البته امکان پذیر است. در این مقاله، سعی بر آن است تا با شناسایی دو گونه متفاوت (بافت پر و خالی برخوردار از عناصر شاخص مذهبی) و بهره گیری از روش های میدانی، کتابخانه ای و تحلیل محتوا، شناختی جامع در مبانی نظری و مطالعات میدانی آن حاصل گردد و با در تقابل قرار دادن و یا هم سو قرار دادن این دو و بهره گیری از تجارب موجود، به اصول سازماندهی فضایی موثر در جهت اصلاح و ارتقای ساختار فضایی و استخوان بندی بافت ها و نهایتا ایجاد تعامل بالنده (تاثیرگذاری و تاثیرپذیری مثبت) با سطوح بالاتر یا پایین تر عملکردی (ناحیه، شهر و پیراشهر) بسته به موقعیتی که در ساختار فضایی شهرها و روستاها دارند، دست یافت. مهمترین نتایج مستخرج از این پژوهش تدوین اصول سازماندهی فضایی است که در دو عرصه سازماندهی (درونی و پیرامونی)، 9 موضوع راهبردی و 31 اصل سازماندهی به عنوان الگویی برای برنامه ریزی و طراحی بافت های پر و خالی برخوردار از عناصر شاخص مذهبی ارایه و الزامات تصمیم سازی و تصمیم گیری آنها در نهادهای مربوطه بیان گردیده است.

مجموعه علی قلی آقا از مهم ترین مجموعه های دوره سلطان حسین است. برخلاف آثار مشابه این دوره، که در نقوش «سردر» از نقش مایه های مورد علاقه جامعه شیعی استفاده شده اند، در این «سردر» جز آیات قرآنی، اشاره مکتوب و یا نشانه های چون نام امام (ع) ملاحظه نمی شود، ولی در بطن نقوش عاری از آن علائم در «اسپرهای» سردر این نام پنهان نگاه داشته شده و ناظر تنها با جست و جو و کنجکاوی عمیق می تواند به آن دست یابد. علت این امر، به نظر می رسد پاره ای ملاحظات روان شناختی مبتنی بر ویژگی های تاریخی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی این دوره باشد که به زبان رمز و تمثیل ارائه شده است. هدف این نوشتار، در این مرحله به دست آوردن «نمونه» ای از زبان رمزی است که به «مولفه های معماری» تبدیل شده است. این پژوهش متکی بر تجربه ها، مطالعات میدانی نگارنده و نیز مطالعات تطبیقی است و روشن ساختن، نقوش استفاده شده در سردر، مبتنی بر نظم کاربرد نقوش، هندسه، و اعداد یا رمزهایی است که متفکران این دوره، در این اثر بر جای گذاشته اند و تناسبات معماری «سردر» را بر آن استوار کرده اند.

یکی از عواملی که می تواند ارتباط فضای درون و بیرون را برقرار نماید، نورگیر است. نورگیر جدا از نقشی که در جهت روشنایی بخشیدن به داخل ساختمان به عهده دارد در تزیینات معماری اسلامی نیز حائز اهمیت است. هدف این پژوهش: مطالعه ای برای شناخت محتوای هنری و ارزش فرهنگی، اعتقادی و نقوش و طرح به کار رفته در نورگیرهای چوبی امامزاده یحیی و امامزاده عباس ساری است. روش تحقیق توصیفی_ تحلیلی است و اطلاعات لازم برای پژوهش از طریق مطالعات کتابخانه ای و پیمایش های میدانی بدست آمده است. نتایج تحقیق نشان می دهد ویژگی های نقوش نورگیرها دارای اسلوب ها و تکنیک های خاص اجرایی می باشد. که متناسب با هنرهای به کار رفته در آنها است. زمینه به حاشیه و متن تقسیم شده و داخل متن با لچک و ترنج و شمسه طراحی شده و زیر ساخت آثار به صورت درودگری قاب و صفحه و شیوه اجرایی به کار رفته در نقوش، منبت کاری و گره چینی است. روسازی کتیبه ها مسطح، روسازی گل های ختایی مقعر و شیب دار و روسازی اسلیمی ها محدب است.

علی بن عباس مجوسی اهوازی ارجانی که در اروپا به نام لاتین او Haly Abbas” یا “Ali Abbas شناخته شده است به سال 318 هجری قمری در اهواز یا ارجان (بهبهان) دیده به جهان گشوده است. مجوسی بیش از همه به خاطر کتابش ” کامل الصناعه الطبیه (الملکی)، که به لاتین “Liber Regius” موسوم است، شهرت دارد. او این کتاب را نه تنها بر پایه دانسته های دیگران (پیشینیان) نوشته بلکه تجارب و مشاهدات خویش را نیز در آن لحاظ کرده است. او این کتاب را به امر عضدالدوله دیلمی (متوفی 372 هجری قمری) اهدا کرده است. مجوسی پزشک دربار بود و در بیمارستان عضدی بغداد نیز طبابت می کرد. کتاب ملکی مشتمل بر بیست مقاله است، او در ده مقاله نخست به دانش نظری پزشکی و در ده مقاله دوم به دانش عملی پزشکی نظیر اعمال جراحی پرداخته است. مجوسی در این کتاب به نکات اخلاق پزشکی (پندنامه پزشکی) ارزشمندی نیز پرداخته است. از این رو، این اثر بزرگ بعد از برگردان از عربی به لاتین به مدت چند قرن به طور گسترده نه تنها در ایران و کشورهای عربی بلکه در نواحی متعددی از اروپا کتاب درسی پزشکی بوده است. او به سال 384 هجری قمری در بغداد یا شیراز دیده از جهان فرو بست.

اصالت وجود مبنای حکمت متعالیه است و ملاصدرا در جهت استحکام بخشیدن به این مبنا، براهین متعددی اقامه نموده است. عموم شارحان پس از وی، در مقام تبیین دیدگاه ایشان بوده اند. اما آقا علی مدرس یکی از برجستگان مکتب فلسفی تهران، ضمن التزام بر این مبنا، در تلاش است تا به زعم خویش بحث ناتمام ملاصدرا را تمام کند. او در مساله اصالت وجود، با طرح محل نزاع اصالت وجود و اصالت ماهیت می خواهد خلأ فلسفه ملاصدرا را پر کند. همچنین، با طرح براهین نو بر اصالت وجود به دنبال استحکام بخشی به مبنای فلسفی اوست. این مقاله ضمن طرح و تبیین دیدگاه های آقا علی مدرس در این دو مساله، به تحلیل و نقد آن ها می پردازد. از نتایج حاصله این پژوهش، تنقیح افزون تر و تثبیت بیشتر جایگاه اصالت وجود به عنوان مبنای مباحث وجود شناسی در حکمت متعالیه است.

بیان مسئله: امامزادگان به عنوان بنای آرامگاهی-مذهبی نقشی محوری در غنا و تبلیغ آموزه های مذهبی داشته اند. بناهای آرامگاهی مذهبی در نواحی مختلف ایران به سبک های گوناگونی ساخته شده؛ و در طول تاریخ باعث پیوستگی اجتماعی و محرک حیات معنوی زائران و پیرامون خود بوده اند. بعضی از این بناها در دهه های اخیر به دلایل مختلفی همچون خرابی های ناشی از جنگ تحمیلی و یا اثر عوامل طبیعی مخرب و. . . تغییر و یا مورد بازسازی قرار گرفته اند. شکل و سازمان فضایی بنا بر میزان دلبستگی به بنا مؤثر بوده و هر گونه تغییری در ابعاد کالبدی و روانی بنا می تواند بر میزان حس مکان آن، مؤثر بوده است. تعدادی از بناهای آرامگاهی-مذهبی در استان های غربی و جنوبی در دوران جنگ و یا فرسایش طبیعی آسیب دیده اند که باعث اصلاح و یا الحاق بخش هایی به بناهای اصلی بوده است. تغییر کالبد و آمودها در شکل تولید و به یادآوری خاطره جمعی دخیل است؛ که خود می تواند بر حس معنوی زائرین مؤثر باشد. هدف تحقیق: نگارندگان در این پژوهش براساس محوریت درک رابطه ی بین تغییرات کالبدی-کارکردی و حس مکان، با هدف بررسی مفهوم حس مکان به شناخت مهم ترین شاخص های تأثیر گذار بر ایجاد و ارتقای آن در بناهای آرامگاهی مذهبی، پرداخته اند. سؤال تحقیق: سوال تحقیق آنست که چه عواملی در تبیین فرآیند شکل گیری حس مکان در بناهای آرامگاهی مذهبی تأثیرگذارند؟ روش تحقیق: برای این منظور، دو بنای زیارتگاهی در استان ایلام انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. در این راستا از نرم-افزار SPSS برای تحلیل داده ها؛ و برای سنجش رابطه ی میان متغیرها از روش پژوهش همبستگی پیرسون و از آزمون های آماری رگرسیون خطی ساده و چندمتغیره برای تعیین رابطه و شدت و جهت رابطهی بین متغیرهای مستقل و وابسته استفاده شد. از تحلیل مسیر برای مشخص کردن تأثیر مستقیم و غیرمستقیم متغیرها بر حس مکان کمک گرفته شد. یافته های تحقیق: مطابق نتایج به دست آمده، مؤلفه های کالبدی، ادراکی و اجتماعی بیش ترین تأثیر را در حس مکان امامزاده دارند و مؤلفه ی عملکردی تأثیر کمتری در ارتقای حس مکان دارد. همچنین متغیرهای تنوع بصری، ارتباطات اجتماعی، سرزندگی و معنویت به صورت مستقیم در ارتقای حس مکان مؤثرند و متغیرهای خاطرات و تعلقات قبلی، کیفیت فضایی و فعالیت به صورت غیرمستقیم و با تأثیر بر متغیرهای دیگر بر حس مکان در بناهای آرامگاهی-مذهبی مؤثر هستند. به عبارتی جهت ارتقای حس مکان در بناهای آرامگاهی مذهبی می بایست مداخله ی کالبدی در کمترین حد بوده و تغییرات معطوف به تغییرات در آمود و ایجاد فضاهای جمعی باشد.

با توجه به اهمیت مسأله نفس در بین فلاسفه و حکما در طول تاریخ اندیشه بشر، این پژوهش درصدد است نقاط اشتراک و افتراق دیدگاه ملاصدرا و آقا علی زنوزی را در باب نفس و قوا و نسبت بین آن ها، مورد بررسی قرار دهد. ملاصدرا براساس مبانی فکری خود که عمده آ ن ها اصالت و تشکیک وجود و حرکت جوهری است، قوا را مراتب وجودی نفس واحد به شمار آورده و از تشکیک مراتب سخن گفته است. آقا علی مدرس زنوزی یکی از چهره های شاخص حکمت صدرایی، به جای تشکیک در مراتب، از ترکیب در مراتب سخن رانده است. این پژوهش روشن ساخته است که اختلاف این دو دیدگاه، به نحوه نگاه این دو فیلسوف به یک واقعیت واحد وابسته و از اختلاف مبانی این دو فیلسوف نشأت نمی گیرد و این که صدرا با توجه بیشتر به بحث اصالت وجود از حرکت جوهری بحث تشکیک آن را مورد توجه قرار داده است، ولی آقا علی با تکیه بر مباحث هیولی و صورت، بیشتر به بحث ترکیب پرداخته است. نگارنده در حد توان کوشید تبیین روشنی از دیدگاه این دو حکیم ارائه دهد.